To była tragiczna noc z 9 na 10 lutego 1940 r. Właśnie wtedy rozpoczęła się pierwsza masowa deportacja Polaków na Sybir przeprowadzona przez NKWD. Odbyła się ona w warunkach, które dla wielu okazały się wyrokiem śmierci. Temperatura dochodziła do -40 stopni, a na spakowanie się wywożonym enkawudziści dawali 20 – 30 minut. Polacy byli transportowani bydlęcymi wagonami towarowymi z zakratowanymi oknami, w których mieściło się przeważnie 50 osób. Podróż w nieludzkich warunkach, uwłaczających ludzkiej godności trwała całymi tygodniami, dlatego wiele osób jej nie przeżyło, umierając w drodze z zimna, głodu i wyczerpania. W wyniku pierwszej deportacji w głąb Związku Sowieckiego wywieziono około 140 tys. obywateli polskich. Wśród osób deportowanych były głównie rodziny wojskowych, urzędników, pracowników służby leśnej i kolei ze wschodniej części Polski. Pierwsze wywózki były najbardziej tragiczne pod względem ilości ofiar. Całkowita liczba obywateli polskich wywiezionych w latach 1940-41 do Związku Sowieckiego w czterech deportacjach nie jest do końca znana, ale według różnych źródeł szacuje się, że w ramach wszystkich zsyłek na Sybir było to od kilkuset tysięcy do nawet 1,5 miliona obywateli polskich, spośród których zginął co trzeci zesłany. Tylko niektórym udało się wrócić z tej “nieludzkiej ziemi” do Ojczyzny, dla innych była to podróż w jedną stronę.

Dzisiaj Sybiracy, pomimo późnej jesieni życia przekazują swoje przeżycia, opisują traumę z dzieciństwa swoim potomkom i kolejnym pokoleniom po to, by historyczna pamięć o tamtych wydarzeniach pozostała i przetrwała na zawsze.

O tę pamięć od wielu lat dbają także członkowie naszego Parafialnego Oddziału Akcji Katolickiej. Każdego roku w rocznicę pierwszej masowej deportacji Polaków na Sybir zamawiają Mszę św. w intencji tych, którzy nie przeżyli koszmaru Golgoty Wschodu i nie powrócili do Ojczyzny oraz za Sybiraków, którzy odeszli już do wieczności.

W niedzielę, 11 lutego o godz. 10:00 odbyła się Msza św. pod przewodnictwem ks. dr Zygmunta Czai. Obecni byli Sybiracy oraz poczty sztandarowe Związku Sybiraków w Kołobrzegu i Akcji Katolickiej. Przed Mszą św. odbył się krótki program artystyczny, nawiązujący do 84. rocznicy pierwszej deportacji, w którym Wojciech Czaplewski oraz uczennica Lena Pawłowska recytowali okolicznościowe wiersze, a Jerzy Lewicki – Sybirak wykonał “Balladę Zesłańców”. Była to pieśń ułożona w wagonie jednego z pierwszych transportów podążających w daleką syberyjską głuszę. W homilii ks. Zygmunt nawiązując do liturgii słowa i analizując treść Psalmu 32 wplótł temat gehenny Sybiru, miłości Polaków do Ojczyzny, dumy i radości z bycia Polakiem, a także konieczności przebaczenia lecz nigdy zapomnienia dramatu zsyłek i tej, jakże bolesnej historii Polski. Pod koniec Mszy św. p Jerzy zaśpiewał bardzo osobistą i wzruszającą pieśń o matce, która była hołdem oddanym symbolicznie wszystkim matkom – sybiraczkom.