W wielkoczwartkowy wieczór rozpoczynają się obchody Triduum Paschalnego. Od tego dnia do Niedzieli Zmartwychwstania wspominamy najważniejsze wydarzenia w historii zbawienia: ustanowienie Eucharystii, mękę i śmierć Chrystusa oraz jego zmartwychwstanie. Tradycja mówi o trzech etapach misterium Odkupienia. Etap pierwszy to pożegnalna uczta, czyli Ostatnia Wieczerza, oraz zapowiedź ofiary, etap drugi – wydarzenia Wielkiego Piątku zakończone śmiercią Chrystusa na krzyżu, natomiast etap trzeci to spoczynek w grobie i zmartwychwstanie. Te trzy etapy stanowią jedno wydarzenie: zwycięstwo Chrystusa nad grzechem i śmiercią. Tak też liturgia Świętego Triduum Paschalnego stanowi jedną całość rozciągniętą na trzy pełne doby („triduum” oznacza bowiem trzy dni). Jest to jedyny okres w Kościele, gdy czas celebrowania liturgii w perspektywie wiary zrównuje się z czasem, w których mają miejsce wydarzenia z życia Jezusa. Czas liturgii utożsamia się z czasem męki. Miejsce celebry staje się przestrzenią drogi krzyżowej. Dla chrześcijan to czas, w którym mogą – godzina po godzinie – wstępować w ślady Jezusa, postępować tuż za Nim. Liturgia Triduum Paschalnego obfituje w gesty i symbole, które są owocem wielu wieków życia kościoła.
Chrześcijańskie Święta Wielkanocne nawiązują do Paschy – największej uroczystości religii żydowskiej, obchodzonej na pamiątkę wyzwolenia Żydów z niewoli egipskiej. Słowo „Pascha” w tłumaczeniu na język polski oznacza „przejście” – odnosi się do przejścia Chrystusa ze śmierci do życia, które dokonało się w momencie powstania z martwych w Wielką Noc.
Pierwsi chrześcijanie świętowali Misterium Paschalne co tydzień, podczas niedzielnej Eucharystii, ale już św. Augustyn, opisując zwyczaje z przełomu IV i V wieku, mówił o Świętym Triduum, a mianowicie o dniu śmierci Chrystusa (Wielki Piątek), jego odpoczynku w grobie (Wielka Sobota) i jego Zmartwychwstaniu w Noc i Dzień Niedzieli Paschalnej. W czasach Amalariusza z Mesu, w IX wieku, przyjęto rozpoczynanie Triduum Paschalnego już w Wielki Czwartek. Reforma posoborowa wróciła do pierwotnego zwyczaju obchodzenia Triduum Paschalnego, przywracając centralne miejsce Nocy Paschalnej. Obecnie więc uroczystości wielkanocne rozpoczynają się mszą Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek, punkt kulminacyjny osiągają w Wigilię Paschalną, a kończą się II Nieszporami Niedzieli Zmartwychwstania.
kl. Szymon Pawluczuk
zdjęcie: https://stansgar.katolsk.no