Maj, dla wielu najpiękniejszy miesiąc roku, to w Kościele okres szczególnej czci Matki Bożej. Nabożeństwa „majowe” sławiące Maryję Pannę odprawiane są przez cały miesiąc w kościołach, kapliczkach a także przydrożnych figurach. Początki tego nabożeństwa sięgają V wieku, wierni na Wschodzie  gromadzili się i śpiewali pieśni  Maryjne. W Kościele Zachodnim miesiąc maj został poświęcony Maryi dopiero na przełomie XVII i XVIII wieku. Za największego apostoła nabożeństw majowych uważa się jezuitę, o. Muzzarelli, który w 1787 wydał broszurkę propagującą nabożeństwo majowe i rozesłał ją do wszystkich biskupów Italii. Sam zaprowadził to nabożeństwo w macierzystym kościele zakonu jezuitów, pod wezwaniem Najświętszego Imienia Jezus w Rzymie. Propagował nabożeństwo majowe także w Paryżu, towarzysząc papieżowi Piusowi VII podczas koronacji Napoleona Bonaparte.
W Polsce pierwsze zapiski dotyczące nabożeństw majowych  pochodzą z 1838 roku. Zostało wprowadzone  przez oo Jezuitów w Tarnopolu. W połowie XIX wieku „majówki” odprawiane były już w wielu kościołach Polski, m.in. w Warszawie w kościele Św. Krzyża, w Krakowie, Płocku, Toruniu, Nowym Sączu, Lwowie i Włocławku. W tym samym czasie cześć Królowej maja szerzył w Galicji poezją o. jezuita Karol Antoniewicz (+ 1852). Ks. Wincenty Buczyński (jezuita) wydał we Lwowie pierwszą książeczkę o nabożeństwach majowych (1839). W dziesięć lat później podobną broszurę wydano we Wrocławiu w roku 1850. Wydał ją ks. Aleksander Jełowicki, zmartwychwstaniec.
Centralną częścią nabożeństwa majowego jest Litania Loretańska, jeden ze wspaniałych hymnów na cześć Maryi, w którym wysławiane są Jej wielkie cnoty i przywileje, jakimi obdarzył Ją Bóg. Powstała już w XII wieku, prawdopodobnie we Francji, a zebrane wezwania zatwierdził 11 czerwca 1587 roku papież Sykstus V. Nazwa litanii pochodzi od nazwy miejscowości Loretto, gdzie była niezwykle popularna. W dekrecie biskupa Edwarda Dajczaka z 17 stycznia 2019 roku czytamy: “Pełni podziwu dla działania Najświętszej Maryi Panny w życiu naszego koszalińsko-kołobrzeskiego Kościoła oraz dla niezwykłego znaku Jej obecności, Piety, czczonej w sanktuarium w Skrzatuszu, na różne sposoby wyśpiewujemy Panu i Jego Matce nasz hymn wdzięczności. Idąc za intuicją naszych przodków, w liturgii, pieśniach i prywatnej modlitwie słusznie nazywamy Ją PANIĄ SKRZATUSKĄ. Tytuł ten upowszechnił się w naszym lokalnym Kościele do tego stopnia, iż uznałem za naturalne, aby był też wypowiadany wtedy, gdy zwracamy się do Maryi słowami czcigodnej Litanii Loretańskiej. Dlatego też po konsultacji ze Stolicą Apostolską postanawiam, aby od dnia 2 lutego 2019 roku, na terenie diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, w odmawianiu publicznym i prywatnym, wezwanie PANI SKRZATUSKA, było w tejże litanii dodawana jako ostatnie po wezwaniu KRÓLOWO POLSKI”.
Zapraszamy serdecznie na nabożeństwa majowe , odprawiane w naszej bazylice codziennie o godzinie 18.30.

Opracował: Stanisław Kurdybacha
Źródła: KAI, http://www.diecezjakoszalin.pl/nowe-wezwanie-w-litanii-loretanskiej, http://brewiarz.pl/czytelnia/maj.php3