Historia

Kalendarium dziejów

1000
Staraniem Bolesława Chrobrego w Kołobrzegu założone zostało biskupstwo a pierwszym biskupem został Reinbern z Frankonii.

1124–1125
Święty Otton z Bambergu odwiedza stary Kołobrzeg (dziś jest to wieś Budzistowo) i wznosi kościół pw. najświętszej Maryi Panny. w latach następnych na miejscu dawnej, zostaje zbudowana świątynia murowana, która staje się siedzibą kapituły jako kolegiata.

1222
Księżna Mirosława, wdowa po księciu pomorskim Bogusławie II, ufundowała i nadała klasztorowi benedyktynów w Mogilnie kościół św. Jana Chrzciciela i św. jana ewangelisty. świątynia została ulokowana na skraju północnego podgrodzia starego Miasta (obecne Budzistowo).

1248
Książę Barnim i odstąpił biskupowi kamieńskiemu Wilhelmowi i w zamian za ziemię stargardzką swoją część ziemi kołobrzeskiej. zatwierdzono nadanie benedyktynom z Mogilna kościoła świętych Janów.

1255
Założenie nowego Kołobrzegu na prawie lubeckim, rozpoczęcie budowy nowego kościoła pw. św. Mikołaja.

1360
Wzmianka źródłowa o tym, że kościół św. Janów znajduje się w szczerym polu, „in campis”. świadczy to o zaniku i marginalizacji pozycji starego Miasta na rzecz prężnie rozwijającego się lokacyjnego Kołobrzegu.

Koniec XV W.
Budowa wieży północnej – blok wieżowy przykryto trzema hełmami; ok. 1450 r. wystawiono lektorium. Ogólny widok polichromii na sklepieniu 1531 nawy głównej z około 1400 roku

1300–1321
Zbudowano trzynawową halę, blok wieżowy do pierwszego gzymsu i wieżę południową.

1322–1331
Budowa prezbiterium

1333
Biskup kamieński Fryderyk von Eickstedt odebrał klasztorowi benedyktynów z Mogilna patronat nad kościołem, włączając go do dóbr biskupich.

2. poł. XIV W.
Świecznik siedmioramienny z 1327 roku, odlany przez Jana Apegentera odprawione zostaje pierwsze nabożeństwo protestanckie, a kolegia- ta staje się kościołem ewangelickim.

1538
Umiera burmistrz kołobrzeski Herman Freter. epitafium jego umieszczone zostaje w kolegiacie.

1557
Kołobrzeg stał się siedzibą superintendentury. Pierwszym superintendentem był dr Venediger.

1561
Wnętrze kolegiaty zostało urządzone w duchu protestanckim – wprowadzono dodatkowe ławki, zlikwidowano liczne ołtarze, później zatynkowano też część polichromii. Prawdopodobnie z tą datą wiąże się budowa empory północnej, która wbudowana zostaje w w ścianę zewnętrzną północnej nawy skrajnej

1587
Zmarł Faustinus Knigge, którego epitafium umieszczono w kolegiacie. Forma dzieła zadecydowała o tym, że przez pewien czas było używane jako ołtarz. obecnie znajduje się w kościele mariackim w Białogardzie.

XVii W.
Rozpoczęła się długotrwała walka o utrzymanie dobrego stanu budowli (trwała ona zasadniczo od końca XVI do początku XVII wieku).

1613
Zmarł Georg von Braunschweig, którego epitafium umieszczono w kolegiacie. obiekt obecnie zaginiony. budowa kaplic bocznych, które następnie przekształcono w nawy skrajne. Pięcionawową budowlę przykryto dwuspadowym dachem.